توسعة اينترنت و ميزان اطلاعات روزافزون توليد شده در آن، مسأله بازيابي اطلاعات راهر چه بيشتر مطرح كرده است. براي حل اين مسأله، ابزارهاي مختلفي پا به عرصة وجود نهادهاند كه يكي از كارآمدترين آنها موتورهاي جستجو ميباشد. مؤسسهها و شركتهاي مختلف، موتورهاي جستجوي گوناگوني طراحي نمودهاند و به جرأت ميتوان گفت بيش از چهار هزار موتور جستجو توليد شده است كه با توجه به تنوع مدارك و اطلاعات، هر يك نوع خاصي از اطلاعات را بازيابي ميكنند. حال براي آشنايي بيشتر با اين ابزارهاي جستجو، پنج موتورجستجو كه كاربرد بيشتري دارند، معرفي و با يكديگر مقايسه ميشوند.
اين موتورها عبارتند از: Google, Yahoo, Excite, Lycos, Altavista
. www.altavista.digital.com يا Altavista :www.altavista.com
اين موتور جستجو در سال 1995 توسعه پيدا كرد. نرمافزاري است با قابليتهاي مختلف وجستجوي كليدواژهاي. در قسمت Advanced Query ميتوانيد چندين كلمه را با استفاده از عملگرهاي Near, Not, Or, And تركيب كنيد. در جستجو ميتوان از كوتاهسازي واژهها (Wild Card) استفاده كرد. نتايج جستجو همراه با چند سطري از ابتداي عنوان هر مدرك بازيابي شده آورده ميشود. همچنين، اين موتور جستجو داراي راهنماي كمكي دربارة چگونگي استفاده از امكانات آن است.
Lycos: www.lycos.com
يكي از موتورهايي به شمار ميرود كه قادر است علاوه بر جستجوي تكواژهاي، واژههايتركيبي را با استفاده از عملگرهاي Not, Or, And، جستجو كند. اما، قادر به جستجوي جمله ياعبارت نيست. نتايج جستجو با چكيدهاي كوتاه همراه ميباشد. علاوه بر جستجوي مدرك،توانايي جستجوي تصاوير و فايلهاي صوتي را نيز داراست.
Excite :www.excite.com
در اين نرمافزار ميتوان علاوه بر جستجوي كليدواژهاي، جستجوي مفهومي انجام داد. به اين صورت كه اطلاعاتي را كه دربارة موضوع مورد نظر شماست، بازيابي ميكند و به طور خودكار مترادفها و واژههاي مرتبط با موضوع را مورد جستجو قرار ميدهد. نتايج جستجو همراه با چكيدهاي از محتواي سايتها است. استفاده از عملگرهاي And, Or, Not, و همينطور علائمينظير (+) و (ـ) امكانپذير است.
Yahoo: www.yahoo.com
اين موتور جستجو براي يافتن اطلاعات علمي چندان مناسب نيست. اما برعكس، بهترين ابزار براي يافتن اطلاعات عمومي در اينترنت است. داراي ساختار سلسله مراتب موضوعياست. نتايج جستجو بصورت ردههاي موضوعي طبقهبندي شده است. داراي قابليت جستجوي كليدواژهاي و كوتاهسازي واژهها و نيز استفاده از عملگرهاي Or و And است.
Google: www.google.com
يكي از كارآمدترين موتورهاي جستجو است كه نسبت به ديگر موتورها قدمت كمتري دارد. داراي صفحهاي ساده و بدون تبليغات تجاري است. به همين دليل، بسيار سريع بازيابيميشود. داراي امكانات جستجوي ساده و پيشرفته است. همچنين، داراي امكانات راهنمايي(Directory) است كه در آن اطلاعات مختلف به صورت طبقهبندي شده ارائه شده است. در جستجوهايي كه از چند كليدواژه استفاده ميشود عملگر And به عنوان پيشفرض جستجومحسوب ميشود، يعني در صورت بكار نبردن آن، خود موتور آن را در نظر ميگيرد. براي جستجوي دقيقتر ميتوان عبارت مورد نظر را داخل گيومه " " قرار داد تا به طور دقيق، همان عبارت با همان ترتيب كلمات جستجو شود. نتايج جستجو با چكيدهاي از محتواي اطلاعاتي سايتها همراه است و در ضمن، در برابر حروف بزرگ حساس نيست. به عبارت ديگر، جستجوي يك واژه با حروف كوچك و بزرگ
نتيجه يكساني دارد. براي مقايسه بهتر موتورهاي جستجو، ويژگيهاي هر يك در جدول زير آورده شده است:
انواع موتورها امكانات |
Altavista |
Lycos |
Excite |
Yahoo |
|
حوزه جستجو |
سايتهاي وب سايتهاي خبري |
سايتهايوب-اخبار مشاغل-آبوهوا-چندرسانهايها |
سايتهايوب- اخبار-تصاوير-فايلهايصوتي (MP3)- آگهيهاي طبقهبندي شده |
نمايه ياهو- گروههاي خبري-آدرسهايURL e-mail - فيلدعناوين |
سايتهايوب-اخبارمداركتصويري(pdf)اسناد دولتي |
نوع جستجو |
كليدواژهاي |
كليدواژهاي |
كليدواژهاي مفهومي |
كليدواژهاي |
كليدواژهاي |
سطح جستجو |
ساده - پيشرفته -جستجويعبارتي كوتاهسازي واژه با علامت* |
ساده - پيشرفته كوتاهسازي انتهاي واژه با علامت $ |
ساده - پيشرفته |
ساده - پيشرفته -جستجوي عبارتي كوتاهسازي واژهباعلامت* |
ساده - پيشرفته - جستجوي عبارتي |
استفادهازعملگرهايبوليوعلائمديگر |
Or ,And ,Near Not |
امكانات كاملعملگرهاي بولي |
Not, Or, And,And not و علائم(+) و (-) |
Or, And |
امكانات كاملعملگرهاي بولي |
چكيدهايازمحتواي اطلاعاتيهريكاز سايتهايبازيابيشده
|
دارد |
دارد |
دارد |
ندارد |
دارد |
امتياز داده شدهبر اساس گزارشمنابع اينترنتي
|
+B
|
+B
|
+B
|
A |
A
|
برخي از ويژگيهاي موتورهاي جستجو
همانطوركه در جدول فوق مشاهده ميشود، موتورهاي جستجو در بسياري از موارد شباهتها و در برخي جنبهها تفاوتهايي با يكديگر دارند. در زمينة بررسي انواع موتورهاي جستجوو مقايسة قابليتهاي آنها تحقيقاتي چند صورت گرفته است و در هر يك معايب و محاسن چند موتور برگزيده بيان شده است. اما بطور كلي انتخاب يك موتور جستجو از ميان ديگر موتورها بستگي به نوع اطلاعات مورد نياز فرد دارد.